Uzdatnianie wody w domu – od czego zacząć? Co kupić?

Woda w twoim domu ma dziwny kolor lub zapach albo pozostawia specyficzny posmak w ustach? Na kabinie prysznicowej i armaturze łazienkowej pozostają nieestetyczne osady lub żółte albo rdzawe zacieki? Urządzenia AGD, mające kontakt z wodą, częściej się psują, a twoja skóra jest podrażniona i przesuszona? To wszystko może świadczyć o złej jakości wody. Rozwiązaniem jest zakup odpowiednich filtrów oczyszczających albo wielofunkcyjnej stacji uzdatniania wody. Dowiedz się, jakie urządzenie pomoże ci uporać się z konkretnymi problemami i kiedy warto je zainstalować.

→  Uzdatnianie wody w domu – od czego zacząć?

Proces uzdatniania wody w domu trzeba zacząć pod postaw, czyli od określenia problemu. Pierwszym  krokiem jest zbadanie wody – w zależności od tego, skąd pochodzi.

• Badanie wody z wodociągów

Woda pochodząca z wodociągów musi spełniać normy i zalecenia Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku (Dz. U. 2007 r., nr 61, poz. 417)1 i z dnia 20 kwietnia 2010 roku (Dz. U. 2010 r., nr 72, poz. 466)2, a zatem z założenia jest ona czysta, bezpieczna dla zdrowia i zdatna do spożycia.
Jeśli korzystasz z wody wodociągowej, wystarczy więc zbadać poziom jej twardości. To ona jest najczęstszym problemem wpływającym na jakość kranówki. Poziom twardości wody można zbadać samodzielnie, za pomocą testera paskowego lub kropelkowego, albo zajrzeć na stronę lokalnego przedsiębiorstwa wodociągowego, na której muszą być podane takie informacje.

• Badanie wody z własnego ujęcia

Woda pochodząca ze studni nie podlega rygorystycznej zewnętrznej kontroli, dlatego o jej jakość trzeba zadbać samodzielnie. Jedynym miarodajnym wynikiem, pozwalającym sprawdzić, w jakim stanie jest woda z własnego ujęcia, jest badanie laboratoryjne. Możesz je wykonać w lokalnym laboratorium albo zlecić firmie zajmującej się przeprowadzaniem tego typu badań. Analiza mikrobiologiczna i fizykochemiczna podpowie ci, jakie zagrożenia czyhają w twojej wodzie.

Ważne!
Wodę z własnego ujęcia warto zbadać nawet wtedy, gdy nie budzi żadnych podejrzeń. Może być bowiem czysta tylko z pozoru. Do instalacji domowej z wody studziennej trafia sporo zanieczyszczeń. Część z nich, jak żółte zacieki czy osady, łatwo zauważyć. Ale niektóre szkodliwe związki, jak wirusy czy bakterie, nie są zauważalne gołym okiem, a ich obecność może nieść przykre konsekwencje zdrowotne.

→  Analiza i uzdatnianie wody z wodociągów

Woda, która jest dostarczana do naszych domów przez wodociągi, jest bezpieczna pod względem bakteriologicznym, a zatem nadaje się do spożycia. Mogą jednak znajdować się w niej inne związki, które sprawiają, że jej jakość, smak czy zapach bywają niezadowalające. Informacje dotyczące jakości wody znajdziesz na stronie dostawcy. Na własną rękę możesz też wykonać domowe testy, zwłaszcza wtedy, gdy stan wody budzi twój niepokój.

 Jak uzdatnić wodę z wodociągów?

Sposobów na szybkie oczyszczenie kranówki jest całkiem sporo. Trzeba jednak pamiętać, że systemy uzdatniania wody dobiera się w oparciu o konkretny problem, najlepiej potwierdzony badaniami.

• Jeśli woda dostarczana z sieci czasem jest mętna i wydaje ci się brudna, warto zastosować filtrację mechaniczną, czyli narurowy filtr wstępny, który zatrzyma drobiny (np. muł, piasek czy cząsteczki rdzy), odpowiadające za mętność i wątpliwy kolor wody.

• Gdy w czajniku szybko zbiera się kamień, w kabinie prysznicowej i na kranach gromadzi się trudny do usunięcia osad, spada sprawność urządzeń grzewczych, a ubrania po praniu są sztywne i szorstkie, to znak, że twoja woda jest zbyt twarda. Warto zastosować zmiękczacz wody, który wyłapie jony wapnia i magnezu, nadające wodzie twardość. To wygodne rozwiązanie, które można zastosować na całej instalacji domowej. Jeśli jednak nie zależy ci np. na zmiękczeniu wody w łazience, możesz zastosować tylko filtr zmiękczający na wodę pitną.

• Woda z kranu nieprzyjemnie pachnie i ma kiepski posmak? Przyczyną może być chlor, którego pozostałości przedostały się do kranówki. Z takim problemem dobrze poradzi siebie węgiel aktywny, który może być zastosowany do całej instalacji lub jako punktowy filtr w kuchni.

• Jeśli zależy ci, by woda w domu była krystalicznie czysta, wolna od mikroplastiku i metali ciężkich, a także chloru, wirusów czy bakterii, zastosuj filtr osmotyczny wyposażony w specjalną membranę (odwrócona osmoza). Tak uzdatniona woda świetnie smakuje i nie powoduje gromadzenia się osadu w ekspresie do kawy czy w czajniku.

Dowiedz się >>> Jak zamontować prysznic podtynkowy?

Popularne sposoby uzdatniania wody pitnej

Jeśli zależy ci tylko na uzdatnieniu wody pitnej, możesz wybrać szereg wygodnych rozwiązań, poprawiających jakość domowej kranówki. Jakie masz opcje?

• Butelki i dzbanki filtrujące do wody

Najpopularniejsze i najczęściej stosowane produkty, służące do poprawy jakości wody pitnej. Działają na zasadzie wymiennych wkładów – z węgla aktywnego, zmiękczających lub mineralizujących wodę. To tanie i wygodne rozwiązanie, niewymagające przeróbek hydraulicznych. Butelki filtrujące można zabrać ze sobą do pracy czy na wyjazd, nie generując dodatkowych odpadów. Trzeba jednak liczyć się z tym, że wydajność filtrów w dzbankach i butelkach nie jest zbyt duża – wkłady filtrujące trzeba systematycznie wymieniać.

• Korpus narurowy z wkładem

Montuje się go bezpośrednio na rurze (np. pod zlewem), w celu punktowego uzdatniania wody. Podobnie jak w przypadku butelek i dzbanków filtrujących, wymaga systematycznej wymiany wkładów. Mają one jednak o wiele większą powierzchnię, dlatego są bardziej wydajne i starczają na dłużej.

• Filtr trójstopniowy

To kilka korpusów z różnymi wkładami, które pozwalają na wieloetapową filtrację wody. Dzięki nim możesz poprawić kilka parametrów wody jednocześnie, bez ponoszenia dużych kosztów. Możesz tu umieścić wkłady zmiękczające, mechaniczne, węglowe czy odżelaziające. To ciekawa i ekonomiczna propozycja, jednak nie do stosowania na całą instalację. Filtr trójstopniowy ma zbyt małą wydajność, by opłacało się go stosować w różnych punktach.

• Filtr mikrobiologiczny

Pozostawia w wodzie wartościowe pierwiastki, jak magnez i wapń, jednocześnie usuwając szkodliwe bakterie, wirusy i metale ciężkie. W rozbudowanej opcji filtr może zamykać dopływ wody w chwili, gdy wkład traci swoje właściwości antybakteryjne.

• Odwrócona osmoza

To potoczna nazwa filtrów osmotycznych, stosowanych w celu uzdatnienia wody (w rzeczywistości określenie to oznacza sam proces oczyszczania wody). Woda przechodzi tu przez specjalną membranę, która usuwa wszystkie zawarte w niej zanieczyszczenia. To najdokładniejszy z obecnych na rynku filtrów do wody pitnej. Rozważ jego zakup, jeśli zależy ci na uzyskaniu krystalicznie czystej, bezpiecznej i zdrowej wody albo gdy masz obniżoną odporność lub jesteś na diecie niskosodowej.

→  Analiza i uzdatnianie wody ze studni

Jeśli twoja woda użytkowa pochodzi ze studni, warto sprawdzić jej skład nawet wtedy, gdy od dawna jej używasz i do tej pory nie budziła twoich podejrzeń. Jak wspomnieliśmy wyżej, zdarza się, że woda z własnego ujęcia jest czysta jedynie z pozoru. Może się okazać, że znajdują się w niej np. nadwyżki żelaza czy manganu, a także groźne dla zdrowia wirusy i bakterie.

Analiza mikrobiologiczna i fizykochemiczna w lokalnym laboratorium pozwoli ci sprawdzić, czy woda jest bezpieczna i nadaje się do spożycia, a także czy nie szkodzi sprzętom domowego użytku, jak pralka czy zmywarka. Uzyskane wyniki pozwolą ci wybrać optymalne rozwiązanie, pomagające uzdatnić wodę w domu. Nie będziesz działać po omacku, dzięki czemu oszczędzisz i czas, i pieniądze.

Dowiedz się >>> Jak wybrać panele pod ogrzewanie podłogowe?

Jak uzdatnić wodę ze studni?

Podobnie jak w przypadku wody pochodzącej z wodociągów, uzdatnianie wody pochodzącej z własnego ujęcia, zależy od tego, jakie zanieczyszczenia się w niej znajdują. Punktem wyjścia są tu oczywiście wyniki badań laboratoryjnych.

• Jeśli w wodzie znajdują się zanieczyszczenia mechaniczne – piasek, muł lub cząsteczki rdzy – trzeba zainstalować narurowe filtry wstępne. Zatrzymują one drobiny i osady na siatce lub wkładzie filtra, jednocześnie likwidując mętność wody.

• Gdy woda ma rdzawy kolor, specyficzny zapach i posmak, a na sanitariach tworzą się nieestetyczne żółte nacieki, najpewniej przyczyną są zbyt duże pokłady żelaza. Aby zredukować ich zawartość, zastosuj filtr odżelaziający (tzw. odżelaziacz), który usuwa nawet wysokie stężenia tego pierwiastka. Oprócz żelaza, filtr odżelaziający pomoże usunąć również mangan – te pierwiastki często występują w parze. Mangan, choć zazwyczaj nie występuje w takich ilościach, jak żelazo, również przyczynia się do powstawania brunatnych plam i zacieków na armaturze. Trudniej go też usunąć i jest bardziej szkodliwy.

•  Jeśli badanie laboratoryjne wykaże obecność groźnych wirusów i bakterii (np. enterokoków, które żyją w odchodach ludzi i zwierząt lub bakterii z grupy coli), przyda się bakteriobójcza lampa UV. Taki sterylizator pozwala usnąć nawet 99% szkodliwych drobnoustrojów. Aby zapewnić sobie najwyższą skuteczność działania, trzeba dopasować moc lampy do przepływu i ogólnego składu wody.

Przy pobieraniu wody ze studni, często zdarza się, że przekroczone zostały różne parametry. Jeżeli na umywalce czy zlewie zauważasz brudne zacieki, w czajniku często gromadzi się kamień, a dodatkowo woda nieprzyjemnie pachnie lub ma dziwny smak, to w rzeczywistości masz nie jeden, ale kilka problemów z wodą. Badanie laboratoryjne może wykazać zbyt duże ilości żelaza, manganu i jonu amonowego, a także wskazać na podwyższoną twardość wody.
Aby skutecznie zlikwidować wszystkie te problemy, wystarczy zamontować jedno urządzenie – filtr multifunkcyjny, stworzony do zadań specjalnych. Kolumna wyposażona w żywicę jonowymienną skutecznie likwiduje podobne zanieczyszczenia i poprawia jakość wody.

Gdy parametry wody są bardzo mocno przekroczone, warto zastosować kilka różnych urządzeń, tworząc tzw. wieloelementową stację uzdatniania wody. Jej moduły trzeba dobrać tak, by pozwalały uporać się z wszystkimi występującymi problemami.

Ważne:
Aby odpowiednio dobrać urządzenie do filtracji wody ze studni, trzeba jednocześnie przeanalizować kilka jej parametrów. Tylko wtedy zyskasz gwarancję, że żaden problem nie umknął twojej uwadze, a uzdatnianie wody w domu będzie miało sens.

Sprawdź >>> Jak urządzić balkon?

→  Domowa stacja uzdatniania wody – dlaczego warto w nią zainwestować?

Domowa stacja uzdatniania wody, czyli urządzenie wielofunkcyjne, działające na różnych polach, jest najbardziej kompleksowym rozwiązaniem, pozwalającym cieszyć się bezpieczną, miękką i smaczną wodą, wolną od szkodliwych związków i zanieczyszczeń. Likwiduje problemy związane z wodą i chroni nasze zdrowie oraz domowe sprzęty AGD (np. zmywarkę czy pralkę).

Stacja uzdatniania wody najczęściej składa się ze zbiornika wypełnionego złożem jonitowym, zbiornika na sól i solankę, zaworu regulującego twardość wody, zaworu obejścia i sterownika, który pozwala zarządzać pracą urządzenia. Sterowanie odbywa się automatycznie.

Aby wybrać optymalny model urządzenia, trzeba wziąć pod uwagę:

• Jakość wody, czyli to, jakie procesy uzdatniające są tu potrzebne – podstawą jest analiza laboratoryjna (lub samodzielne badanie kranówki, w przypadku wody z wodociągów).

• Warunki montażowe – stacja uzdatniania wody może zajmować sporo miejsca, w zależności od modelu i poziomu zaawansowania.

• Potrzeby użytkowników – czyli to, na jakich efektach najbardziej ci zależy.

• Możliwości finansowe – jeśli masz taką możliwość, zainwestuj w droższy i bardziej kompleksowy sprzęt (zwłaszcza, gdy pobierasz wodę ze studni. W tym wypadku ryzyko zanieczyszczeń jest większe, niż przy pobieraniu wody z wodociągu). Podstawowe stacje uzdatniania wody odżelaziają ją, zmiękczają, a także usuwają zanieczyszczenia mechaniczne i pozostałości chloru (w przypadku wody z wodociągów). Te bardziej zaawansowane pozwalają pozbyć się groźnych wirusów i bakterii.

• Zużycie wody – stacja o zbyt małej wydajności nie będzie działać efektywnie; z kolei ta o zawyżonej wydajności będzie generować niepotrzebne koszty (zarówno inwestycyjne, jak i związane z późniejszą obsługą urządzenia).

→  Domowa stacja uzdatniania wody – cena i koszty eksploatacji

Koszt stacji uzdatniania wody zależy przede wszystkim od stopnia jej zaawansowania. Ceny popularnych modeli zaczynają się od tysiąca złotych. Za bardziej rozbudowane opcje trzeba jednak zapłacić nieco więcej. Na ogólny koszt stacji uzdatniania wody i jej późniejszej eksploatacji wpływają również inne czynniki, np. układ sterowania. Stacje ze sterowaniem czasowym są tańsze, ale wypadają drożej w okresie eksploatacji. Stacje ze sterowaniem objętościowym zapewniają większe oszczędności w zużyciu soli.

• Dlaczego w stacjach uzdatniania wody stosuje się sól?

Specjalistyczna sól tabletkowana służy do okresowej regeneracji złoża żywicy jonowymiennej. Bez regularnego uzupełniania tego składnika, żywica jonowymienna nie będzie się regenerować, co może zaburzyć działanie całej stacji.

Ważne:

• Stację uzdatniania wody montuje się na przyłączu wodociągowym, w bliskiej odległości od wodomierza.

• Stacja powinna być podłączona do kanalizacji i instalacji elektrycznej.

• Kolejność filtrów zastosowanych w urządzeniu jest istotna.

• Stacja może nie działać właściwie, jeśli nie będzie odpowiedniego ciśnienia i przepływu wody.